Tür: Belgesel, Dram
Yönetmen: Nezahat Gündoğan
Senaryo: Kazım Gündoğan, Nezahat Gündoğan
Yapımcı: Yapım 13 Prodüksiyon
1937 – 38 Dersim harekâtıyla birlikte ailelerinden alınarak rütbeli askerlere verilen kızlar, yıllar sonra bir belgesel film aracılığıyla aileleriyle buluştu. Bugün 80’li yaşlarını süren Huriye ve Fatma’nın ailelerine kavuşma süreçlerini anlatan İki Tutam Saç: Dersim’in Kayıp Kızları belgeseliyle halen köklerini arayan başka kızlar ve kızlarını arayan başka ailelerin duyguları da perdeye yansıyor...
Kemalistler muhtemelen bu yazıdan ve filmden pek hazzetmeyecek ama ‘gerçek’, üstünden ne kadar zaman geçerse geçsin karşımıza bir anda tüm çıplaklığı ve korkunçluğuyla dikiliveriyor işte. Çeşitli vaatler karşılığında beraberce kurtuluş mücadelesi verdiğimiz Kürtlere Cumhuriyet kurulduktan sonra bir anda ‘sayım suyum yok’ deyiveren Atatürk, hasta yatağında ‘haberi yokken’ gerçekleşen Dersim Katliamı’nın da nereden bakarsak bakalım aktörlerinden biri ne yazık ki...
O dönem dünyada milliyetçilik ve faşizm hızla yükselirken, yeni doğmuş Türkiye’nin de bu rüzgardan nasibini almamış olması düşünülemez. Ermenilere ne yaptığımız halen tartışıladursun, o yıllarda Kürtleri ölümle tehdit ederek dillerini konuşmayı yasaklayan, insanların Türk olup olmadıklarını anlamak için kafataslarını ölçen devlet, Kürt-Alevi halkın yaşadığı Dersim’i de ‘çıbanbaşı’ görüp, asimilasyon politikalarının en ağır ve utanç verici olanını uyguluyor 1937-38’de.
İlk Türk kadın pilot Sabiha Gökçen önderliğindeki hava bombardımanıyla tokatlanan Dersim’de askerler aracılığıyla şiddet, tecavüz, diri diri insan yakma faaliyetleri gerçekleştiriliyor ve geride kalan küçük çocuklar da ‘Batılı, medeni’ Türk ailelerin yanlarına ‘besleme’ olarak veriliyor.
Yutkunarak izlenen bu belgesel, işte o kızlardan sağ kalan birkaçına ulaşıp, o günlerde yaşananlara ilk elden tanıklık etmemizi sağlıyor. Anlatılanlar, vicdanı olan herkesi insanlığından utandıracak denli korkunç! Doğu’da yıllardır süregiden savaşın ve isyanların sebeplerine dair ipuçları taşıyan belgeselde, devlet adamlarının ‘kulaklarınıza inanamayacağınız’ sözlerine de yer verilmiş. Resmi belgelerden çok yaşlıların anlatımıyla ilerleyen, dili açısından tatmin edici olmasa da anlattıklarıyla önem kazanan bir belgesel.
(arkapencere.com internet dergisinin 26 Kasım 2010 tarihli sayısında yayımlanmıştır.) Okan ARPAÇ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder