Emel Mathlouthi - DİNLE

“Bulimik hastaları misali, Joan Baez, Bob Dylan, Şeyh İmam ve Marcel Khalife gibi onlarca müzisyeni bir arada dinleyerek büyüdüm.” Tunuslu şarkıcı Emel Mathlouthi, müzikal oburluğunu bu şekilde izah ediyor. “Demek ki hayatımın en güç dönemi bu dönemmiş” diye devam ediyor, Mısır Daily News’e verdiği mülâkatta.2004’te Mathlouthi, kendi Tunus ağzı ile şarkılar yapmaya başlıyor. 2006’da da Paris’e taşınıyor.Şarkıları yüreği sarsan notalarla örülü. Müziği heavy metal ile hard rock arasında salınıyor ama bu müzik türlerinin daha hazin örneklerini andırıyor. Anavatanlarından mahrum Filistinliler için dillendirdiği ağıt Naci en Palestine (Filistin’de Doğdum) bunlardan biri.
(Bu şarkı) “çingeneleri anlatıyor, onların hikâyesinden bahsediyor." Esasında şarkı Naci en Alamo isimli başka bir şarkıdan uyarlama. Mathlouthi, çingenelerin de vatansız olmaları üzerinden Alamo (Aşk) kelimesi yerine Filistin’i koyuyor ve şarkıyı mahrumiyetin ağıtına dönüştürüyor.
Ancak öte yandan ona göre, burada müstehzi bir durum söz konusu, zira “belki de vatansızlık çingeneler için bir tercih meselesi iken, Filistinliler için değil.”
Naci en Alamo, çingene yönetmen Tony Gatlif’in çektiği Vengo isimli filmde kullanıldı ilk kez. Mathlouthi, bu türden film müzikleri seslendirmeyi sürdürdü.
“Sinemayı seviyorum. Çok film izliyorum, bu sayede de ilginç müzikler keşfediyorum.”
Bu türden film müzikleri arasında Fatih Akın’ın Cennetin Kıyısında filminden aldığı Ben Seni Sevdiğumi isimli Karadeniz türküsü de var. Emir Kusturica’nın Çingeneler Zamanı’nda kullanılan Ederlezi şarkısı da repertuarında yer alıyor.
Etkileyici sesiyle Kürtçe Ahmedo parçasını seslendiren Tunuslu sanatçı Emel Mathlouthi, anadil ve kimliklere verdiği önemi şarkılarında dile getiriyor. Mathlouthi, anadil yasağının verdiği acıyı hayal bile edemediğini belirterek, "bu nedenle Kürt halkının mücadelesi benim varlığımı en derinden altüst ediyor" diyor.
Bu şarkıların önemli bir bölümü vatansız insanlara ait ya da onlarla ilgili. “Belki de benim hassasiyetim de bu yönde” diyor Mathlouthi ve ekliyor: “Çünkü bu şarkılar çok derin. Şarkıları söyleyen ya da yazan insanların ıstırabı beni söylemeye mecbur ediyor.”
Filistin davası, şarkıcının kalbinde çok özel bir yere sahip. İsrail’in Gazze’yi bombalaması sonrası Mathlouthi, Malkit (Bulamadım) isimli şarkısını bestelemiş: “Tek kelime bulamadım” diye başlıyor şarkının sözleri ve devam ediyor:
"Gözlerimi kapayacak bir yer bulamadım
Bana cevap verecek bir dost bulamadım
Beni alıp götürecek bir dalga bulamadım
Endişemi dile dökecek bir tek söz bulamadım
İnsandaki nefreti söküp atacak tek bir ezgi bulamadım
Halkımı bulamadım, ailemi, mutluluğumu, yolumu
Bulamadım
Hislerimi tutuşturacak bir köz
Bulamadım."


Mathlouthi’yi etkileyen isimler arasında en alışılmadık isim galiba Fairuz. Üzerindeki etkisine rağmen şarkıcı bu hususta şu tespiti yapıyor: “Fairuz bana nazaran daha romantik, ben ise ondan daha devrimciyim.”
“Üniversitede, gündelik hayatımda, dolayısıyla müziğimde hep isyankâr bir yan mevcut olmuştur. Güçlü politik konumlar almak niyetinde değilim, herkese bendeki aslî duyguyu anlatmaya çalışıyorum sadece: özgürlük.”

Mathlouthi’nin şarkıları milliyetçi değil. Ona göre şarkıları “mantıklı”.
"Kâğıda samimi kelimeler dökebilmenin en iyi yolu, meseleye kendinden başlamaktır.”

Seyirciler şarkılarında Tunus’u duyuyorlar bir miktar. “Tunus neyse diğer ülkeler de o benim için. Bu gayet iyi bir durum bize göre, çünkü oralarda kendimden söz edebiliyorum ve aynı yoldan başka insanlar hakkında konuşabiliyorum.”
”Bu, bir şarkı dinleyip onu kendinizce benimsediğinizde olan şeyle aynıdır. Şarkının hangi ülkeye ait olduğunun bir önemi yok bence.”

Tunuslu şarkıcı beş dil konuşuyor, bu dillerde şarkı söylemeyi seviyor. “Kendime ait bir bohçam var ama gene de başka sesleri keşfetmeyi seviyorum. Başka müzikleri hep merak etmişimdir.”
Müziğe olan iştahını tarif ederken söyledikleri muhtemelen kendi müziğini de izah ediyor: “Bilirsin, bir yiyecek bulmak, o yiyeceğin farklı ve gayet iyi olması gibi bir şey bu.”

Mısır Daily News